پیشرفت عدالت سیاسی از منظر حکمت متعالیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا، ایران

2 دانشیار گروه فلسفه سیاسی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران

3 دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا، شهرضا، ایران

چکیده

عدالت سیاسی از مفاهیم اصلی، پرسروصدا و چالش برانگیز حوزه سیاست در طول تاریخ زندگی سیاسی بشریت بوده است. از این رو مکاتب مختلف بر اساس جهانبینی و مبانی فکری خود به تبیین آن پرداخته اند. مکتب حکمت متعالیه یکی از مکاتب حکمی در حوزه اندیشه اسلامی است که پایه های اصلی آن براساس اصالت، وحدت و تشکیک در وجود شکل گرفته است. براین اساس هدف از مقاله حاضر بررسی پیشرفت عدالت سیاسی از منظر حکمت متعالیه است و از روش تحلیل محتوا استفاده شده است فرضیه ای که نگارنده آن را مطرح کرده این است که، پیشرفت عدالت سیاسی از منظرحکمت متعالیه متعالی و مبتنی بر سیر تحول و شدن انسانی و حرکت درونی و معنوی انسان در جامعه با حضور موثر عنصر اختیار و حرکت جوهری و نقش ارادی انسان و افزون بر این شناختن حقیقت و عمل کردن به آن در جهت ظهور عدالت سیاسی در جامعه است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Progress of Political Justice in View of Transcendental Philosophy

نویسندگان [English]

  • Amin Noorouzi masir 1
  • Sharif Lakzaee 2
  • alireza golshani 3
1 Ph.D. student of political science, Humanities, Islamic Azad University, Shahreza, Iran
2 Associate Professor, Department of Philosophy, Islamic Thought and Sciences Research Institute, Islamic Culture and Science Research Institute, Qom, Iran
3 Associate Professor, Department of Political Science, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Shahreza, Iran
چکیده [English]

Political justice has always been a principal, highly debated and challenging concept in the political life history of the human being. Various schools of thought have clarified political justice based on their own world view and intellectual fundamentals. The school of transcendental philosophy is one of the philosophical schools in the field of Islamic ideology where its major pillars rest on principality of existence, unity of existence and skepticism about existence. On this basis, this paper intends to study the progress of political science in view of the transcendental philosophy through content analysis methodology. The hypothesis put forward in this paper indicates that the progress of political justice in view of the transcendental philosophy is realized through evolution, man's fundamental structure of "being", his intrinsic and spiritual motion in the society in active presence of free will, as well as man's substantial motion and the role of his free will, understanding truth and acting upon the truth, all in line with realization of political justice in the society.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Progress
  • political justice
  • transcendental philosophy
  • Sadr al-Mota'allehin
  • Imam Khomeini
  • Shahid Motahhari
  • Ayatollah Javadi Amoli
-         باردن، لورنس (1375) تحلیل محتوا، ترجمه محمد یمنی و ملیحه آشتیانی، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
-         توانا، محمدعلی (1386)(در ارجاعات متن سال انتشار 1389 قید شده.) «نظریة عدالت سیاسی جان راولز»، فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش سیاست نظری، دوره جدید، شماره 8.
-         جوادی آملی، عبدالله (1388) تسنیم، ج12، تحقیق محمدحسین الهی‌زاده، قم: اسراء.
-         --------- (1387) جامعه در قرآن، تفسیر موضوعی، ج17، تحقیق مصطفی خلیلی، قم: اسراء.
-         --------- (16 خرداد 1386) نشست جمعی از پژوهشگران فلسفه سیاسی در دفتر معظم له، قم.
-         --------- (1385) تفسیر انسان به انسان، قم: اسراء، چاپ دوم.
-         --------- (1377) فلسفه حقوق بشر، تحقیق سیدابوالقاسم حسینی (زرفا)، قم: اسراء.
-         ---------  (3 محرم 1427) سخنرانی(سخنرانی در کجا؟ با چه موضوعی؟ منتشر شده در کجا؟).
-         ---------  (5 محرم 1427) سخنرانی(سخنرانی در کجا؟ با چه موضوعی؟ منتشر شده در کجا؟).
-         حسینی، سیدرضا (1391) «توسعه کوثری در چارچوب اخلاق الهی از دیدگاه آیت­الله جوادی آملی»، فصلنامه علمی پژوهشی حکمت اسرا، دوره 4، شماره 13، صص 93-61.
-         خمینی[امام]، سیدروح‌الله (1391) شرح دعای سحر، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، چاپ سوم.
-         --------- (1385) صحیفه، ج15، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
-         --------- (1368) صحیفه، ج13، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، چاپ سوم.
-         --------- (1366) شرح چهل حدیث، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
-         دلیر، بهرام (1391) «الگوی نظام سیاسی مطلوب در حکمت متعالیه»، رساله جهت اخذ مدک دکتری علوم سیاسی، قم: دانشگاه باقرالعلوم(ع).
-         راولز، جان (1384)، از نظریۀ عدالت تا لیبرالیسم سیاسی، ترجمه احمد واعظی، قم: بوستان. این منبع در متن استفاده نشده است
-         سیدباقری، سیدکاظم (1392) «راهبردهای عدالت سیاسی از منظر قرآن کریم»، فصلنامه علمی پژوهشی سیاست متعالیه، سال اول، شماره دوم، صص 28-7.
-         شایان‌مهر، علیرضا (1384) دائرة المعارف تطبیقی علوم اجتماعی، تهران: کیهان، ج 1. در متن سال انتشار 1377 است
-         شریعت‌مدار جزایری، سیدنورالدین(1379) عدالت در اندیشه سیاسی امام علی(ع)، فصلنامه علمی، پژوهشی علوم سیاسی، سال سوم، شماره یازدهم، صص44-16.
-          ------- (1378) «آزادی و عدالت در اندیشه امام خمینی»، فصلنامه علمی و پژوهشی علوم سیاسی، سال دوم، شماره پنجم، صص147-121.
-         صدرا، علیرضا (1389) «رابطه و نسبت عدالت و پیشرفت در دولت اسلامی»، فصلنامه علمی پژوهشی معرفت سیاسی، سال دوم، شماره اول، صص 100-83.
-         صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1380) الحکمه المتعالیه فی الاسفار الاربعه، جلد2، تهران: بنیاد حکمت اسلامی، صدرا، چاپ اول.
-         ------- (1376) شرح اصول، کافی و ترجمه محمد خواجوی، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
-         ------- (1375) رسائل فلسفی صدرالمتالهین، به اهتمام ناجی اصفهانی، تهران: حکمت.
-         ------- (الف1364) تفسیر­القرآن الکریم، به کوشش و تصحیح محمد خواجوی، قم: انتشارات بیداد، جلد6.
-         ------- (ب 1364) مبدا و معاد، ترجمه احمدبن محمد الحسینی، به کوشش عبدالله نورانی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
-         ------- (1362) المبدأ و المعاد، احمد بن محمدالحسینی اردکانی، به کوشش عبدالله نورانی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
-         ------- (1340) رساله سه اصل، به تصحیح و اهتمام: سیدحسین نصر، تهران، دانشگاه تهران.
-         طوسی، عبدالرحمان (1393) درآمدی بر فلسفه سیاسی صدرالمتالهین، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
-         کشاورز، مرتضی (1386) «ارکان معرفت در حکمت متعالیه»، فصلنامه علمی، پژوهشی اندیشه نوین دینی، سال سوم شماره 8، صص 105-83.
-         کلینی، محمدبنیعقوب و سروی مازندرانی، محمدصالح بن احمد (1342)، شرح الکافی الاصول و الروضه، مصحح غفاری، علی‌اکبر، تهران: مکتب الاسلامیه.
-         لک­زایی، نجف و دلیر، بهرام (1391) «غایات و اهداف نظام سیاسی»، فصلنامه علمی پژوهشی علوم سیاسی، شماره 59، صص74-61.
-         لک­زایی، شریف (1395) فلسفة سیاسی صدرالمتالهین، قم: انتشاران پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
-         ------- (1394) «مبانی فلسفی توسعه از دیدگاه صدرالمتالهین»، فصلنامه علمی پژوهشی سیاست متعالیه، سال سوم شماره یازدهم، 1394، صص 88-69).
-         ------- (1392) «فرد و جامعه در حکمت سیاسی متعالیه»، فصلنامه علمی، پژوهشی سیاست متعالیه، شمارة 3، صص42-25 .
-         ------- (1383) «تأملی گونه‌شناختی تفکیک قوای سه‌گانه در نظریة ولایت فقیه»، فصلنامه علمی پژوهشی، شماره سی و چهارم: 348 -334.
- لک‌زایی، نجف و سنقری، محمد (1394) «الگوی اسلامی پیشرفت سیاسی بر اساس مفاهیم قرآن کریم»، فصلنامه علمی پژوهشی سیاست متعالیه، سال سوم، شماره هشتم، 28-7 .
-         لک­زایی، رضا (1390) روش‌شناسی شارحان حکمت متعالیه، تهران: عروج.
-         لک‌زایی، نجف (1381) اندیشه سیاسی صدرالمتالهین، قم: بوستان کتاب.
-         مطهری، مرتضی(1379) اخلاق جنسی در اسلام و جهان غرب، تهران: صدرا، چاپ چهاردهم.
-         ------- (1377) یادداشت‌های استاد مطهری، جلد1، تهران: صدرا، چاپ اول.
-         ------- (1370) مجموعه آثار، تهران: صدرا، چاپ دوم.
-         مطهری، مرتضی (1358) مجموعه آثار شهید مطهری، جلد13، تهران: صدرا.
-         معین، محمد (1386) فرهنگ معین، تهران: زرین، چاپ دوم.