انقلاب اسلامی و تحولات نظام بین‌الملل: از نظریه تا عمل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه روابط بین الملل دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی کرج ، ایران

چکیده

 با وقوع انقلاب اسلامی در بهمن 1357واستقرار نظام جمهوری اسلامی در طول چهار دهه گذشته سیاست خارجی نظام انقلابی در عرصه نظری و سیاست اعلانی همواره در تقابل با نظام بین الملل بوده و به لحاظ عملی ضمن مقابله با هنجارها و قواعد نظام بین الملل در مواقع اضطرار سازواری و هماهنگی خود را نشان داده است ولی همواره تلاش نموده «نقطه اتکای مقاومت در برابر نظام بین الملل و قدرت های سلطه گر» را به عنوان مهم ترین کار ویژه خود در عرصه نظری و عملی به نمایش بگذارد. البته قدرت های بزرگ نظام بین الملل از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی همواره تلاش کردند نظام جمهوری اسلامی را وارد کوچه بن بستی کنند که به تغییر ماهیت بنیادین یا فروپاشی آن منجر شود؛ اما رهبران و تصمیم گیرندگان جمهوری اسلامی در لحاظ حساس و بحرانی با تطابق و سازواری، کشور را از بحران خارج کردند. سؤال اصلی مقاله این است که نحوه مواجهه و میزان تأثیرگذاری انقلاب اسلامی بر جمهوری اسلامی با نظام بین الملل و بالعکس چگونه بوده است؟ در پاسخ به سؤال، این فرضیه مطرح می گردد که انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی همواره به لحاظ نظری و سیاست های اعلانی در تقابل با نظام بین الملل بوده ولی به لحاظ عملی در مواقع اضطرار و بحرانی سازواری و انطباق حداقلی را با نظام بین الملل انجام داده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Islamic Revolution and Transformations in International System: From Theory to Practice

نویسنده [English]

  • Gholamreza Karimi
Assistant Professor, Department of International Relations, Faculty of Law and Political Sciences, Kharazmi University of Karaj, Iran
چکیده [English]

With the outbreak of the Islamic Revolution in February 1979 and the establishment of the Islamic Republic of Iran, during the past four decades, the foreign policy of the revolutionary system in theory and policy statements has always been in opposition to the international system and in practice while opposing the norms and rules of the international system, in times of emergency, it has shown its alignment and coordination, but has always tried to show itself as "the point of resistance against the international system and domineering powers" as its most important work in theoretical and practical field. However, the great powers of the international system have always tried to force the Islamic Republic of Iran into a dead-end corridor to change its fundamental nature or to collapse it, since the victory of the Islamic Revolution. But the leaders and decision makers of the Islamic Republic, in sensitive and critical situations, with a degree of harmony, have saved the country from the crisis.
The main question of the article is how was the way of dealing with and the impact of the Islamic Revolution and the Islamic Republic on the international system and vice versa? In response to the question, it is hypothesized that the Islamic Revolution and the Islamic Republic have always been theoretically and tacitly in opposition to the international system, but in practice, in times of emergency and crisis, They have made a minimum of alignment and adoption with the international system.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic Revolution
  • Islamic Republic
  • International System
  • America
  • Russia
-     احتشامی، انوشیروان (۱۳۷۸). سیاست خارجی ایران در دوران سازندگی، اقتصاد، دفاع، امنیت. ترجمه ابراهیم متقی، زهره پوستین چی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
-     ازغندی، علیرضا (۱۳۷۸). «تنش‌زدایی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران». فصلنامه سیاست خارجی، سال ۱۳، زمستان.
-     ازغندی، علیرضا (۱۳۸۹). چارچوب‌ها و جهت‌گیری‌های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران. تهران: قومس.
-     اسپوزیتو، جان. ال (۱۳۸۴). انقلاب ایران و بازتاب‌های جهانی آن. ترجمه محسن مدیر شانه چی، تهران: مرکز بازشناسی اسلام و ایران.
-     جرجیس، فواز ای. (۱۳۸۲). آمریکا و اسلام سیاسی: رویارویی فرهنگ‌ها یا تضاد منافع. ترجمه: محمد کمال سروریان، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
-     حاجی‌یوسفی، امیرمحمد‌ (۱۳۸۴). سیاست خارجی جمهوری اسلامی در پرتو تحولات منطقه‌ای. تهران: دفتر مطالعات سیاسی بین‌المللی.
-     حاجی‌یوسفی، امیرمحمد (۱۳۸۷). انقلاب اسلامی و تغییر و تداوم در سیاست خارجی ایران. در کتاب: گفتارهایی درباره انقلاب اسلامی ایران، به کوشش جلال درخشه، تهران: دانشگاه امام صادق(ع): ۳۳۵-۳۰۹.
-     حاجی‌یوسفی، امیرمحمد، محمدیان، محمد (زمستان ۱۳۹۰). «جایگاه منطقه‌ای جمهوری اسلامی در دهه اول قرن بیست و یکم». فصلنامه پژوهش‌های روابط بین‌الملل، دوره نخست، شماره دوم: ۷۲-۳۳.
-     حدیث ولایت، مجموعه گفتار و سخنرانی‌های حضرت آیت‌الله خامنه‌ای
-     خمینی، روح‌الله (امام) (۱۳۷۹). صحیفه امام. ج. ۱۲، ۱۳، ۱۷، ۱۹، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
-     رمضانی، روح‌الله (۱۳۸۲). چارچوبی برای بررسی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران. ترجمه علیرضا طیب، تهران: نشر نی.
-     سجادپور، سید محمدکاظم (۱۳۸۱). سیاست خارجی ایران، چند گفتار در عرصه‌های نظری و عملی. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
-     فولر، گراهام (۱۳۷۷). قبله عالم، ژئوپلتیک ایران. ترجمه عباس مخبر، تهران: نشر مرکز.
-     کدی، نیکی آر. (۱۳۷۹). احیای مجدد اسلام درگذشته و حال با تأکید بر ایران،‌ مندرج در باری روزن، انقلاب ایران: ایدئولوژی و نمادپردازی. ترجمه دکتر سیاوش مریدی، تهران: مرکز بازشناسی اسلام و ایران، مؤسسه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
-     کوانت، ویلیام (۱۳۷۶). «روابط پنهانی ایالات‌متحده و عربستان سعودی». ترجمه همایون بهمن، اطلاعات سیاسی- اقتصادی، مرداد و شهریور.
-     گلشن پژوه، محمودرضا (۱۳۸۴). پرونده هسته‌ای ایران روندها و نظرها. تهران: مؤسسه ابرار معاصر تهران.
-        محمدی، منوچهر (۱۳۷۷). سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، اصول و مسائل، تهران: دادگستر.
-        محمدی، منوچهر (۱۳۸۵). بازتاب جهانی انقلاب اسلامی. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
-     موثقی، سید احمد (بهار ۱۳۸۵). «اقتصاد سیاسی ایران در دوره جمهوری اسلامی». مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره ۷۱: ۳۵۴-۳۱۱.
-     مولانا، حمید و محمدی، منوچهر (۱۳۸۸). سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دولت احمدی‌نژاد. تهران: دادگستر.
-        نوروزی، نورمحمد (۱۳۸۳). سیاست خارجی عرصه فقدان تصمیم و تدبیر. تهران: فرهنگ گفتمان.
-     واعظی، محمود (۱۳۸۷). تعامل ایران و آمریکا در عراق. در: واعظی محمود و احدی، افسانه، ایران و آمریکا: تعامل در عرصه عراق، تهران: پژوهشکده تحقیقات استراتژیک: ۴۲-۱۹.
-     الهی، همایون (۱۳۶۵). ضرورت تداوم دفاع مقدس. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
-     یزدان فام (۱۳۸۷). راهبرد امنیت ملی امریکا. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
           
-      Appy, Christian G. (2000). "Cold war constructions: The political Culture of united states imperialism, 1945-1966". Culture, politics, and the cold war. Massachusetts: Massachusetts university press.
-        Esposito, John and Ramazani R.K. (2001). Iran at the crossroads. New York: palgrave.
-      Gasiorowski, Mark (2007). "The New Aggressiveness in Iran’s Foreign Policy". Middle East policy, Vol.X17, No.2 summer.
-      Slavin, B. (2007). "Bitter Friend, Bosom Enemies; Iran, USA and Twisted path to Confrontation". St. Martin’s press, October.
-      Sciolino, Elaine (1993). "Christopher signal a Tougher U.S Line Toward Iran, New York times". 31 March. And also: Remarks by president Clinton at a Dinner of world Jewish Congress, Federal News Service, 30 April 1995.
-      Sick, Gary (1996). "The united states and Iran: Truths and Consequences". Contentions 5, NO.2, winter.
-      Sullivan, Michael J. (2004). American Adventurism Abroad: 30 Invasions, Interventions and Regime Changes since World War II. New York: praegor.