نگرش به ارزش‌های سیاسی انقلاب اسلامی: شکاف یا تفاوت نسلی؟

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلام

2 فارغ التحصیل پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی نحوة نگرش والدین و فرزندانشان نسبت به ارزش‌های سیاسی انقلاب اسلامی به انجام رسیده است. در این راستا، ابتدا ارزش‌های سیاسی انقلاب براساس دیدگاه حضرت امام(ره) مفهوم‌سازی و هفت بُعد برای آن مدنظر قرار گرفت(این ابعاد عبارت بودند از: آزادی و نسبت دین با رأی مردم، وحدت اسلامی، تکلیف‌گرایی و رابطة آن با نتیجه‌گرایی، استقلال و عدم دخالت بیگانگان، پیوند دین و سیاست، استکبارستیزی و حمایت از گروههای مبارز انقلابی، و حمایت از محرومین و مستضعفین در سرتاسر جهان). سپس داده‌های تحقیق که از بین جوانان 25-17 سالة شهر ایلام به همراه والدین‌شان به روش نمونه‌گیری سهمیه‌ای جمع‌آوری شده بود، مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. یافته‌های تحقیق نشان داد که از بین هفت بُعد مذکور، فقط در بُعد آزادی بود که تفاوت معناداری بین والدین و فرزندان‌شان از حیث تعلق به این ارزش‌ها وجود نداشت و در سایر ابعاد، تفاوت معناداری در میزان تعلق والدین و فرزندان‌شان به این ارزش‌ها وجود داشت، بدین ترتیب که والدین در مقایسه با فرزندان‌شان تعلق بیشتری به این ارزش‌ها داشته‌اند. یافته‌های پژوهش همچنین نشان دادند که علی‌رغم تفاوت‌های موجود در تعلق والدین و فرزندان‌شان نسبت به ارزش‌های سیاسی انقلاب اسلامی، این تفاوت‌ها به اندازه‌ای نبود که بتوان نام شکاف نسلی به آنها داد و تفاوت نسلی عنوان مناسب‌تری برای بازنمایی یافته‌های این تحقیق می‌باشد. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Attitude to the Political Values of the Islamic Revolution: A Generational Gap or Difference?

نویسندگان [English]

  • Mohammadreza Taleban 1
  • Ehsan Askdree 2
1 Assistant Professorof the Research Institute of Imam Khomeini and the Islamic Revolution
2 Graduated from the Research Institute Of Imam Khomeini and Islamic Revolution
چکیده [English]

The present study aimed to examine the attitude of parents and their children towards the political values of the Islamic Revolution. In this regard, at first, the political values of the Islamic revolution in Iran were conceptualized based on Imam khomeini's viewpoint and seven dimensions were considered for it. Theses dimensions included freedom and the proportion of religion with people's idea, Islamic unity, duty orientation and its relation to the outcome orientation, independence and non-interference of foreigners, the link between religion and politics, fighting arrogance and supporting revolutionary militant groups, and defending the suppressed all over the world. Then, the data of the research collected from the 17-25 year-olds of Ilam city along with their parents through the quota sampling method was statistically analyzed. The findings of the research showed there was no significant difference between parents and their children in terms of the sense of belonging to these values only in the dimension of freedom among all seven abovementioned. In other dimensions, there was a significant difference in the degree of belonging of parents and their children to these values. In other words, parents had more sense of belonging to these values than their children. Findings of the research also indicated that despite differences in the degree of belonging of parents and their children to the political values of the Islamic Revolution, they were not so much to be called the generational gap, thus, the generational difference is a better phrase for representing the findings of work.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Value
  • political value
  • Generation Gap
  • generational difference
  • Islamic Revolution
  • ابراهیمی ترک امیر، آمنه. (1392)مطالعۀ تفاوت ارزش­های اجتماعی بین دو نسل والدین ( 50-54 سال )و فرزندان(20-24ساله) و عوامل مؤثر بر آن در شهرستان نورآباد استان لرستان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا(س)،تهران.
  • آزادی،علیرضا. (1391)مطالعۀ بین نسلی نوع دینداری و ارزش­های سیاسی دهۀ سوم انقلاب اسلامی در شهر اصفهان، پایان نامه کارشناسی ارشد پژوهشکده امام خمینی (س) و انقلاب اسلامی.
  • اسفجیر،علی اصغر ومعصومه گرجی نشلی. (1381)  عوامل مؤثر بر تضاد ارزشی و هنجارهای میان مادران و دختران در سطح شهرستان زابل (بررسی روابط ارزشی-هنجاری نسل مادران و دختران)، مجموعه مقالات گسست نسلی در ایران.
  • آلموند،گابریل آبراهام؛ پاول، بینگهام؛ مونت، رابرت جی. (1381) چهارچوبی نظری برای بررسی سیاست تطبیقی، ترجمۀ علیرضا طیب، تهران: انتشارات مرکز آموزش مدیریت دولتی.
  • بابایی،نجوا. (1388)، بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر تغییر ارزش های دینی نوجوانان(دختران)دبیرستان شهر قم، پایان­نامه کارشناسی ارشد مسائل اجتماعی دانشگاه الزهرا.
  • بنی ­هاشم، فروغ السادات. ( 1383 ) آسیب ­شناسی مناسبات نسلی در جوامع روستایی، خلاصه مقالات همایش ملی مناسبات نسلی در ایران، پژوهشگاه علوم انسانی و اجتماعی.
  • پناهی،محمدحسین. (1380) فاصلۀ نسلی و اختلافات خانوادگی و چگونگی برخورد با آن، فصلنامه علمی پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا(س)، سال یازدهم، شماره (37 و 38).
  • پیشه ور،احمد؛ علی احمد الفتی. (1385) تفاوت نسلی در گیلان غرب، مجله­ی جوانان.
  • توحیدلو، سمیه.( 1383 ) بررسی مناسبات نسلی در ایران امروز، خلاصه مقالات همایش ملی مناسبات نسلی در ایران، پژوهشگاه علوم انسانی و اجتماعی.
  •  توکلی، مهناز. (1382) بررسی نظام ارزش های دو نسل دختران و مادران، پایان نامه کارشناسی ارشد جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران.
  • جلیلوند، شیرین. (1382) بررسی مقایسۀ نگرش مادران و دختران نسبت به ارزش های اجتماعی، پایان نامه کارشناسی ارشد جامعه شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرکز.
  • جولانی،شمسی. (1393) بررسی مردم شناختی شکاف نسلی نزد مادران و دختران با تکیه بر رویکرد مارگارت مید(مطالعه موردی:منطقه 5تهران و شهرستان اسلامشهر)، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
  • چاری صادق، مسعود. (1391) بررسی ساختار و محتوای ارزشی نسل ها با رویکرد فازی (مطالعۀ موردی: شهروندان بالای 18سال شهر کرمان)، پایان­نامه کارشناسی ارشد دانشگاه باهنر کرمان.
  • حیدری، مریم.( 1383) آموزش و پرورش و مناسبات نسلی بین والدین و نوجوانان، خلاصه مقالات همایش ملی مناسبات نسلی در ایران، پژوهشگاه علوم انسانی و اجتماعی.
  • داریاپور، زهرا. (1386)، ساختار ارزشی و مناسبات نسلی، مجله ­ی جوانان و مناسبات نسلی.
  • دانش ، پروانه و دیگران (1393) تحلیل جامعه ­شناختی شکاف نسلی در ایران، جامعه پژوهی فرهنگی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال پنجم، شمارۀ سوم.
  • دواس،دی .ای.(1376) پیمایش در تحقیقات اجتماعی، ترجمۀ هوشنگ نایبی، تهران، نشر نی.
  • ذرات، احمد. (1386)بررسی شکاف نسلی نسل جوان (15-25سال) با نسل انقلاب(42-52 سال) ؛مطالعۀ موردی: شهر رشت، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه گیلان.
  • ربانی، علی؛ محمدزاده، عاطفه .(1391) بررسی کیفی شکاف نسلی ارزشی بین مادران و دختران در مشهد با تأکید بر ارزش های دینی، فصلنامه جامعه شناسی کاربردی، سال بیست و سوم.
  •  ------.(1392) بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر شکاف نسلی در منطقه 9 شهرداری مشهد با تأکید بر ارزش های دینی، مجله علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد.
  • رفیع پور، فرامرز. (1376) تغییرات ارزشی در آینه سینما و مطبوعات، فصلنامه پژوهشی، سال چهارم، شماره( 14و15).
  • سیدیان هاشمی، سارا.(1390) بررسی تطبیقی هویت سیاسی نسل اول و نسل سوم انقلاب(مطالعۀ موردی: اصفهان)، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی.
  • شیرین بیان،اعظم. (1390) بررسی شکاف نسلی در خانواده ایرانی(مورد پژوهش: شکاف نسلی در بین خانواده­های شهرستان گرمسار)، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار.
  • صابری،مصطفی. (1389)  بررسی شکاف نسلی دینی در بین جانبازان و فرزندان پسر آنها(مطالعۀ موردی: شهر قم)،  پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی.
  • صلاحی،عبدالله. (1390)  بررسی میزان تفاوت نسلی و عوامل خانوادگی مؤثر بر آن در بین خانواده های ساکن در شهر پاوه، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
  • طالبان،محمدرضا. (1380)  دینداری و جوانان، نمایه پژوهشی،(شماره7 و8 ).
  • عابدینی،صمد. (1385)  بررسی نگرش مردم نسبت به شکاف نسل ها و عوامل مرتبط با آن(مطالعۀ موردی: شهر تبریز)، فصلنامه تخصصی علوم اجتماعی.
  • عباسی شوازی و دیگران. (1394)مقایسه بین نسلی رابطۀ رسانه ها و نگرش به امر معروف و نهی از منکر در بین جوانان و بزرگسالان شهر شیراز، فصلنامه علمی پژوهشی علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر، سال نهم.
  • علیخانی،علی­اکبر. (1382) نگاهی به پدیده گسست نسل ها در ابران، تهران: پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی.
  • فاضلی،عبدالله. (1389) بررسی مسئلۀ شکاف نسلی (مورد تحقیق: ایثارگران و فرزندان آنان در شهرستان اهواز)، پایان نامه کارشناسی ارشد جامعه شناسی دانشگاه چمران اهواز.
  • فعله­ گری،لیلا.(1391)بررسی شکاف نسلی بین مادران و دختران(بالای 14سال)با تأکید بر عامل تحصیلات در شهر تهران، پایان­نامه کارشناسی ارشد مطالعات زنان دانشگاه اصفهان.
  • قاضی نژاد،مریم. (1383) نسل ها و ارزش ها؛ بررسی و تحلیل جامعه شناختی تفاوت گرایشات ارزشی نسل جوان و بزرگسال، پایان نامه دکترای جامعه ­شناسی دانشگاه تهران.
  • قدیمی،مهدی. (1384) بررسی شکاف نسلی در بین دانش آموزان زنجان، مجله جوانان.
  • میرابی زاده،مهناز و دیگران. (1382) مقایسۀ نگرش های دانش آموزان سال سوم دبیرستان های اهواز با والدین و نزدیک ترین دوستان همکلاسی آنان، مجموعه مقالات گسست نسلی در ایران.
  • نبوی، سیدحسن. (1382تضاد یا شکاف نسلی(بررسی میزان تفاوت­های موجود میان دو نسل والدین و فرزندان در شهر تهران)، مجموعه مقالات گسست نسلی در ایران،تهران:پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی.
  • یزدانی،حشمت ­الله. (1383)تبیین چالش­ها و گسست­های موجود در شهر تهران(مناطق 1،5،15 و20)، پایان­نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
  • یوسفی،نریمان. (1391)بررسی شکاف ارزشی بین نسل­ها در خانواده­های تهرانی، فصلنامه راهبرد اجتماعی،شماره هفتم.