واکاوی تجربة زیسته مرضیه حدیدچی دباغ و نقش عاملیت فردی او در کنشگری سیاسی ـ نظامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه آزاد علوم و تحقیقات

2 استادیار علوم سیاسی دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آزاد ا واحد کرج(نویسندة مسئول)

3 دانشیار علوم سیاسی دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آزاد علوم و تحقیقات

4 دانشیار علوم سیاسی دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آزاد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

مرضیه حدیدچی دباغ از تأثیرگذار­ترین زنان ایران معاصر است که از حیات سیاسی خاصی برخوردار بود. فرماندهی سپاه، نمایندگی مجلس، فرماندهی بسیج و غیره ازجمله سمت­های اجرایی اوست. این مقاله به بررسی عاملیت فردی ایشان و اثر ساختارهای جنسیتی و سیاسی در حیات سیاسی ـ نظامی وی می‌پردازد. تاکنون نقش و تأثیرگذاری زنان در حوزة قدرت سیاسی بررسی‌شده است؛ اما کمتر به رابطۀ میان عاملیت و فضای زیسته و تأثیر متقابل این دو بر حیات سیاسی زنان پرداخته‌شده است. اهمیت این موضوع با توجه به سیطره بر کلیشه­هایی که در مورد زن مسلمان وجود دارد (به طورعمده با نقش محدودکنندة ساختارها پررنگ­­ شده) بیشتر است. تصور بر آن است که ساختار و فضای غالب می­تواند به کنشگری­ زن مسلمان شکل دهد؛ اما تجربة زیسته مرضیه حدیدچی دباغ این تصور را زیر سؤال برد و نشان داد درک او از هویت و نقش خود، چندان مقید به تعاریف متداول نیست. این مقاله درصدد است نقش عاملیت فردی را در برابر شرایط زیستة خاص سیاسی ـ اجتماعی (انقلاب ایران) برجسته کند. پرسش اصلی این مقاله این است: عاملیت فردی و شرایط زیسته در حیات سیاسی مرضیه حدیدچی دباغ چه تأثیری داشت؟ چگونه عاملیت فردی باعث تخطی او از دوگانگی مفروض خصوصی/عمومی شد و آن را به چالش کشید؟ نقش ساختارهای جنسیتی در تجربة زیستة او چه بود و چگونه با این عامل بر ذهنیت او تأثیر داشت و به کنش­ها و باورهای متناقض در او منجر شد؟در نهایت، موضوع این پژوهش بررسی نقش و نفوذ عاملیت فردی در به چالش کشیدن شرایط زیسته و ذهنیت متأثر از آن است و بر مطالعة موردی بر زندگی و مناسبات پیچیدة مرضیه حدیدچی تمرکز دارد. همسر، مادر و زنی که در کشاکش عاملیت فردی و تجربه زیسته زنانه در بافتی پدرسالار به کنش سیاسی روی می‌آورد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analyzing the lived experience of Marzieh Hadidchi Dabagh and the role of her individual agency in political-military activism

نویسندگان [English]

  • somayeh bahadorifar 1
  • Rahim Khastu 2
  • Majid Tavasoli 3
  • Ahmad Saei 4
1 , phD Student of Political Science, University of Science and Research Islamic Azad. Iran
2 Proffesor in Political Science, Universty of Karaj Islamic Azad. Iran
3 Proffeso in Political Science, University of Science and Research Islamic Azad. Iran
4 Proffesor in Political Science, University of Science and Research Islamic
چکیده [English]

Women’s role and influence in the field of political power has been analysed under a variety of aspects such as their political participation and activism, their involvement within parties, etc. However, so far, their thoughts and ideas have not been addressed separately from the context they live in.
While it may seem that women act in a totally independent manner, nevertheless their actions are shaped and influenced by the dominant structures that model them into a feminine way.
Moving from this assumption, I have explored the lived experience of Marzieh Hadidchi Dabbaq's political, one of the most important and influential women in contemporary Iranian politics; the reason is that, from a religious and traditional context, she has been able to penetrate the innermost layers of the domestic politics and also to access the military arena, considered one of the main male prerogatives, leaving her footprint even in this masculine field.
The approach adopted in this work is a qualitative one.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Gender
  • Gender consciousness
  • lived experience
  • Women’s political participation