دانشیار گروه روابط بین الملل پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
چکیده
از دهه‌های پایانی سده بیستم نشانه‌های تقویت جایگاه دین در تئوری روابط بین‌الملل نمایان‌تر شده است. از یک سو، واقعیت روابط بین‌الملل تحت تأثیر کارگزارانی قرار گرفته که با گرایش‌های دینی وضع موجود را به چالش می‌کشند و از سوی دیگر، در عرصه نظری نیز جریان مسلط روابط بین‌الملل آماج چالش‌های معرفت‌شناختی‌ای قرار گرفته که بر ضعف و ناکارآیی عقل‌گرایی، پوزیتیویسم، و ماتریالیسم در رسیدگی به مسایل و مشکلات روابط بین‌الملل تأکید می‌کنند. یکی از موضوعات مهمی که پرداختن به آن در تئوری روابط بین‌الملل ضرورت دارد، رابطه بین دین و صلح بین‌المللی است. سؤال اصلی مقاله این است که دین در ایجاد صلح و امنیت بین‌المللی چه نقشی دارد و بالاخص هنجارهای اسلامی چگونه می‌توانند به استقرار صلح بین‌المللی کمک کنند. در پاسخ، ایده استفاده از دین به مثابه عامل برقراری صلح مورد بررسی قرار می‌گیرد. در پایان، به عنوان مطالعه موردی به برخی هنجارهای صلح‌گرا در دین اسلام اشاره خواهد شد. این مقاله به لحاظ نظری، به جریان انتقادی روابط بین‌الملل اتکا دارد و از این رو منتقد جریان‌های فکری پوزیتیویست است.
Religion and international peace Referring to the role of Islamic norms in international peace
نویسندگان [English]
Abdollah Ghanbarloo
Associated professor of international relations of Institute for Humanities and Cultural Studies
چکیده [English]
The signs of strengthening the roles of religion in international relations theory have become more clarified since the last decades of twentieth century. The reality of international relations has been affected by some agents with religious tendencies who are challenging the current situation; on the other hand in the theoretical aspect the mainstream of international relations are targeted by epistemological challenges which highlighting the weakness and inefficiency of rationalism, positivism and materialism in solving the issues of national relations. The relation between religion and international peace is one of the most important issues which must be studied in the theory of international relations. The main question of this article is what is the role of religion in creating international peace and security? And specifically how can Islamic norms help establishing international peace? As the answer the idea of using religion as factor for creating peace would be reviewed. In the end as a case study some of the peace-oriented norms will be pointed out. Theoretically this article is relying on a critical flow in international relations so it has critical views against positivism.
افتخاری، اصغر.(1390) «درک روابط بین‌الملل: رویکردی قرآنی»، محمود واعظی (تدوین)، دین و روابط بین‌الملل، تهران: مجمع تشخیص مصلحت نظام، مرکز تحقیقات استراتژیک، پژوهشکده تحقیقات راهبردی.
دهقانی فیروزآبادی، سید جلال .(بهار 1389) «چگونگی و چیستی نظریه اسلامی روابط بین‌الملل» پژوهشنامه علوم سیاسی، سال پنجم، شماره 2.
جوادی آملی، عبدالله.(1390) «اصول روابط بین‌الملل در نظام اسلامی»، محمود واعظی (تدوین)، دین و روابط بین‌الملل، تهران: مجمع تشخیص مصلحت نظام، مرکز تحقیقات استراتژیک، پژوهشکده تحقیقات راهبردی.
شکوری، ابوالفضل .(1377) فقه سیاسی اسلام، چاپ دوم، قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
کاکس، رابرت .(1386) «نیروهای اجتماعی، دولتها و نظمهای جهانی: فراسوی نظریه روابط بین‌الملل»، اندرو لینکلیتر (تدوین)، مفاهیم اساسی در روابط بین‌الملل: نوواقع‌گرایی، نظریه انتقادی، و مکتب برسازی، ترجمه علیرضا طیب، تهران: وزارت امور خارجه، مرکز چاپ و انتشارات.
میراحمدی، منصور .(1390) «درآمدی بر نظریه انتقادی روابط بین‌الملل در اسلام»، محمود واعظی (تدوین)، دین و روابط بین‌الملل، تهران: مجمع تشخیص مصلحت نظام، مرکز تحقیقات استراتژیک، پژوهشکده تحقیقات راهبردی.
Cavanaugh, William T. (2002) “The Myth of the State as Savior” William T. Cavanaugh, Theopolitical Imagination: Discovering the Liturgy as a Political Act in an Age of Global Consumerism, London & New York:Continuum.
Dallmayr, Fred.(2003) “A Global Spiritual Resurgence? On Christian and Islamic Spiritualities” Pavlos Hatzopoulos and Fabio Petito, eds. Religion in International Relations: The Return from Exile, Basingstoke: Palgrave Macmillan.
Falk, Richard.(2003) “A Worldwide Religious Resurgence in an Era of Globalization and Apocalyptic Terrorism”, Pavlos Hatzopoulos and Fabio Petito, eds. Religion in International Relations: The Return from Exile, Basingstoke: Palgrave Macmillan.
Harr, Gerrie ter. (2007) “Religious War, Terrorism, and Peace: A Response to Mark Juergensmeyer” ,Gerrie ter Haar and Yoshio Tsuruoka, eds. Religion and Society: An Agenda for the 21st Century, Leiden: Brill.
Harr, Gerrie ter and Yoshio Tsuruoka .(2007) “Religion in the Twenty-First Century: A Short Introduction”, Gerrie ter Haar and Yoshio Tsuruoka, eds. Religion and Society: An Agenda for the 21st Century, Leiden: Brill.
Huntington, Samuel P. (Summer 1993) “The Clash of Civilizations?”, Foreign Affairs, Vol. 72, No. 3.
Hussain, Khurram .(May 2010) “Tragedy and History in Reinhold Niebuhr's Thought” American Journal of Theology and Philosophy, Vol. 31, No. 2.
Keohane, Robert O. (1984) After Hegemony: Cooperation and Discord in the World Political Economy, Princeton, New Jersey: Princeton University.
Kubálková, Vendulka .(2003) “Toward an International Political Theology” Pavlos Hatzopoulos and Fabio Petito, eds., Religion in International Relations: The Return from Exile, Basingstoke: Palgrave Macmillan.
Lannaccone, Laurence R. (1997) “Rational Choice: Framework for the Scientific Study of Religion” Lawrence A. Young, ed., Rational Choice Theory and Religion, London and New York: Routledge.
Thomas, Scott M. (2005) The Global Resurgence of Religion and the Transformation of International Relations: The Struggle for the Soul of the Twenty-First Century, Basingstoke: Palgrave Macmillan.
Thompson, Michael G. (September 2007) “An Exception to Exceptionalism: A Reflection on Reinhold Niebuhr's Vision of 'Prophetic' Christianity and the Problem of Religion and U.S. Foreign Policy”, American Quarterly, Vol. 59, No. 3.
Waltz, Kenneth N. (1979) Theory of International Politics, New York: Random House.
Wuthnow, Robert .(1988) The Restructuring of American Religion, Princeton: Princeton University Press.
ابتدای صفحه
