TY - JOUR ID - 139102 TI - واکاوی نقش فرهنگ سیاسی تشیع در شکل دهی به وحدت اجتماعی ایران از دورة صفویه تاکنون JO - اندیشه سیاسی در اسلام JA - JPTI LA - fa SN - 2423-7973 AU - عسگری, احسان AD - دانشجوی دکتری جامعه شناسی سیاسی ؛ پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 7 IS - 24 SP - 105 EP - 128 KW - فرهنگ سیاسی تشیع KW - وحدت اجتماعی ایران KW - صفویه KW - قاجاریه KW - پهلوی و انقلاب اسلامی DO - JPTI-2101-1234 N2 - این مقاله با هدف نقش فرهنگ سیاسی تشیع در شکل‌دهی به وحدت اجتماعی ایران از دوره صفویه تاکنون تدوین شده است. همان‌طور که در تعریف فرهنگ سیاسی تشیع باید اذعان کرد، این اصطلاح درواقع بخش عظیمی از اعتقادات و ارزش‌های مذهب تشیع را شامل می‌شود که از منابع و رویکردهای گوناگون شیعی حاصل شده و درواقع وسیله و ابزار کنش و واکنش‌های شیعیان در برابر نظام‌های سیاسی است. این پژوهش به شیوه توصیفی - تحلیلی و با استفاده از متون کتابخانه‌ای و تاریخی به این نتایج دست یافته است که فرهنگ سیاسی تشیع از دوران صفویه تاکنون علاوه بر معنابخشی، دارای کارکرد وحدت‌بخشی، هویت‌بخشی و مشروعیت‌بخشی نیز بوده و توانسته است در نظم و انضباط جامعه ایران و حتی بهداشت روانی، تعلیم و تربیت جامعه را تحت تأثیر آموزه‌های خویش قرار دهد. از سوی دیگر، فرهنگ سیاسی شیعه در دوره صفویه به تقابل با دیگر جریان‌های انحرافی و تقابل با حکومت سنی مذهب عثمانی انجامید. در دوره قاجاریه و با الهام از آموزه‌های جورستیزانه امامان و ائمه با اتحاد و وحدت جامعه به تقابل با ظلم و جور سلاطین قاجار و مبارزه با قراردادهایی مانند رویترز، تنباکو و... پرداخت. در دوره پهلوی این فرهنگ در تقابل با ملی‌گرایی افراطی و باستان‌گرایی قرار گرفت و سبب اتحاد مردم در سرنگونی پهلوی شد و درنهایت در دوره کنونی هم نقش مهمی در شکل‌دهی به ساخت جامعه و تحولات آن داشته است و به‌عنوان یک منسجم بخش اجتماعی از زمان صفویه تاکنون مؤثر بوده است. UR - https://andishehsiyasi.ri-khomeini.ac.ir/article_139102.html L1 - https://andishehsiyasi.ri-khomeini.ac.ir/article_139102_b0299367cd46cd07d90ae725a7229065.pdf ER -