پژوهشکده امام خمینی (س) و انقلاب اسلامی
اندیشه سیاسی در اسلام
2423-7973
2588-4999
6
19
2019
04
21
شباهت های اندیشه سیاسی وهابیون و تکفیریون داعش
7
31
FA
ابراهیم
برزگر
استاد علوم سیاسی دانشکدة حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی
barzegar@atu.ac.ir
طاهره
شریف
دانشجوی کارشناسی ارشد علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی
t.sharif1385@gmail.com
داعش در سوریه و عراق و برخی کشورهای دیگر پدیده ای نو ظهور است . اندیشه ها و عملکرد آنان معماهای زیادی از خود به جای گذاشته است .داعش وجوه متعددی دارد . در این نوشتار از میان وجوه پدیده ،گفتمان،دولت ،ایدیولوژی،واندیشه، وجه اندیشه ای آن در دستور کار قرار داده است. برای شناخت آن اندیشه ها که بنیان های رفتارهای آنان را تشکیل می دهد از اطلاعات پیشینی در مورد وهابیت استفاده می شود . داعش و وهابیت در سه وجه عقاید سیاسی و اخلاقیات سیاسی و رفتار سیاسی مقایسه شده اند و شباهت های بینشی و گرایشی و کنشی داعش و وهابیت شناسایی شده است . روش گرداوری اطلاعات کتابخانه ای و منابع اسنادی و از روش تحلیل محتوای کیفی برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. ازجمله شباهت های دو جریان تمسک به اصل هجرت،تکفیر غیر خودشان و سطحی نگری و ظاهرگرایی است. دو گروه بی توجه به مبانی عقلی بوده و نقل گرا هستند.
وهابیت,داعش,اندیشة تکفیری,اندیشة سیاسی اسلام
https://andishehsiyasi.ri-khomeini.ac.ir/article_93418.html
https://andishehsiyasi.ri-khomeini.ac.ir/article_93418_9719e9e97a08ce9752fa551a7a967ad1.pdf
پژوهشکده امام خمینی (س) و انقلاب اسلامی
اندیشه سیاسی در اسلام
2423-7973
2588-4999
6
19
2019
04
21
واکاوی دیدگاههای سیاسی شهید بهشتی بر اساس روششناسی توماس اسپریگنز
33
56
FA
نصرالله
نخعی زرندی
کارشناسی ارشد علوم سیاسی ـ دانشگاه شهید باهنر
nasrollah1393@yahoo.com
معین
محرابپناه
کارشناسی ارشد علوم سیاسی ـ دانشگاه شهید باهنر
moeenmehrabpanah@gmail.com
حسین
معین آبادی بیدگلی
عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه شهید باهنر کرمان
moeini@uk.ac.ir
هدف از این پژوهش بررسی دیدگاههای سیاسی شهید آیت الله بهشتی است. مقاله حاضر سعی دارد با استفاده از روش مطالعه اسنادی و کتابخانه ای و بر اساس روششناسی توماس اسپریگنز به این سوال پاسخ دهد که »دیدگاه های سیاسی شهید بهشتی چگونه شکل گرفته است؟» یافته های این مقاله حکایت از این دارد که شکل گیری دیدگاه سیاسی این متفکر، ریشه در شناخت بحرانهای دوران معاصرخود دارد. بهشتی بحران جامعه معاصر خود را حاکمیت طاغوت می دانست. وی عللی مانند استبداد ، ستم پذیری مردم، رواج اندیشه های مادی و غیر دینی را ایجادکننده حاکمیت طاغوت می داند. وی با در نظر گرفتن علل بحران، جامعه بازسازی شده خود را در قالب نظام امت و امامت طرح ریزی میکند و راه رسیدن به این جامعه آرمانی را در استقرار نهاد ولایت فقیه، کادر سازی و توسعه منابع انسانی متعهد، نهاد سازی و رواج آزادی و تحقق عدالت اجتماعی می بیند.
بحران,طاغوت,آزادی,ولایت فقیه,نظام امت و امامت,نهاد
https://andishehsiyasi.ri-khomeini.ac.ir/article_95613.html
https://andishehsiyasi.ri-khomeini.ac.ir/article_95613_d47d48e01f05307f1a94ba26a32ee8ae.pdf
پژوهشکده امام خمینی (س) و انقلاب اسلامی
اندیشه سیاسی در اسلام
2423-7973
2588-4999
6
19
2019
04
21
حکمرانی خوب در اندیشه و عمل سیاسی امام خمینی
57
82
FA
محمد
محمودی کیا
0000-0002-9679-9405
استادیار گروه اندیشه سیاسی در اسلام پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی
mmahmoudikia@yahoo.com
این پژوهش با بهرهگیری از بیانات رهبر فقید انقلاب اسلامی سعی در پاسخ به این سؤال دارد که از دیدگاه امام خمینی، بین نظریه حکمرانی خوب و کارآمدی نظام سیاسی چه رابطهایی برقرار است؟ یافته این تحقیق از این قرار است که در دیدگاه امام خمینی، اولاً مشروعیت مقدم بر کارآمدی است؛ ثانیاً امتزاج مؤلفههای حکمرانی خوب با دیدگاههای توحیدی معنویتگرای انقلاب اسلامی، منبعث از اندیشه امام خمینی، به استقرار نوعی الگوی حکمرانی مؤثر، اخلاقمدار و متعالی منجر میشود که علاوه بر سعادت دنیوی، سعادت آنجهانی را نیز تأمین میکند.
از منظر امام خمینی هرچند مشروعیت مقدم بر کارآمدی است، با این حال، کارآمدی نظام سیاسی، ملاکی برای اثبات کارآمدی دین در عرصه عمومی بهویژه حکمروایی در عرصه ملی و فراملی است. ایشان خواهان استقرار یک نظام عدالتخواه و عدالتگستر هم در عرصه نظام داخلی و هر در عرصه نظام بینالملل است. از همین رو رویکرد ایشان به نظام بینالملل رویکردی انتقادی است چراکه نظام موجود را ناعادلانه دانسته و مکرر در بیانات خویش نسبت به آن رویکردی تحولطلبانه تجدیدنظرطلبانه اتخاذ کردهاند.
حکمرانی خوب,کارآمدی,نظام سیاسی,امام خمینی,مشروعیت
https://andishehsiyasi.ri-khomeini.ac.ir/article_96596.html
https://andishehsiyasi.ri-khomeini.ac.ir/article_96596_22d165d4e2fe2ee2968cf64723542afa.pdf
پژوهشکده امام خمینی (س) و انقلاب اسلامی
اندیشه سیاسی در اسلام
2423-7973
2588-4999
6
19
2019
04
21
تحلیل بر منازعات گفتمانی «حجاب» در دوره جمهوری اسلامی (1360 تا 1392)
83
104
FA
علی محمد
حاضری
دانشیار گروه جامعه شناسی دانشگاه تربیت مدرس
hazeri_a@modares.ac.ir
علیرضا
محسنی ابوالخیری
دانشجوی دکتری جامعه شناسی انقلاب پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی
alireza.mohseni390@gmail.com
ابهام پژوهش این است که علی رغم هژمونیک شدن حجاب اسلامی از اواسط 1358 هـ . ش و به ویژه با حذف گفتمان سکولاریسم (وبه دنبال آن انگاره حجاب مورد نظر آن) و هژمون شدن گفتمان اسلام گرایی (به عنوان تنها گفتمان موجود که میتوانسته انگارهی خود از حجاب را بدون رقیب هژمون سازد) از سال 1360 هـ ش، مسألهی حجاب همچنان موجودیت داشته است. پرسش این است که: «چگونه و چرا مسألهی حجاب در جمهوری اسلامی ایران ایجاد گشته و تداوم یافته است؟» پژوهش حاضر با روشی توصیفی – تحلیلی این فرضیه را به آزمون گذاشته است که «مسأله حجاب معلول قرائتهای متفاوت خرده گفتمانهای گفتمان اسلام گرایی (گفتمانهای جنگ، سازندگی، اصلاح طلبی و اصول گرایی)، بر مبنای فضای گفتمانی خود، از انگارهی حجاب اسلامی (حد حجاب شرعی (حد حجاب حداکثری و حداقلی) و تکلیف حکومت در الزام یا عدم الزام به حجاب) است». واکاوی منابع و دادههای دست اول تاریخی و ردیابی فرآیند منازعات گفتمانی حجاب در این دوره، فرضیهی طرح شده را اثبات مینماید.
حجاب,جمهوری اسلامی,گفتمان اسلامگرایی,حد حجاب,تکلیف حکومت در باب حجاب
https://andishehsiyasi.ri-khomeini.ac.ir/article_102762.html
https://andishehsiyasi.ri-khomeini.ac.ir/article_102762_e88fc5ba1c1cbd2e4daed7b51070f14d.pdf
پژوهشکده امام خمینی (س) و انقلاب اسلامی
اندیشه سیاسی در اسلام
2423-7973
2588-4999
6
19
2019
04
21
جایگاه و حقوق مخالفان در نظام خلافت ماوردی
105
127
FA
محمدعلی
توانا
دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه شیراز
tavana.mohammad@yahoo.com
نوش آفرین
عزیزی
دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه شیراز
noosha.azad88@yahoo.com
در نظام خلافت ماوردی، مخالفان چه جایگاهی دارند و احیانا از چه حقوقی بهره مندند؟ یافته های این مقاله نشان می دهد: در نظام خلافت ماوردی، می توان مخالفان عقیدتی، سیاسی و مخالفان عقیدتی-سیاسی را از هم بازشناخت. مهمترین مخالفان عقیدتی کافران ذمی و مرتدان هستند.کافران ذمی از حقوق مدنی و اجتماعی و سیاسی برخوردارند، هرچند از منظر مدنی، اجتماعی و سیاسی با اکثریت مسلمان برابر نیستند،مرتدان از تمامی حقوق مدنی و اجتماعی و سیاسی محرومند. مهمترین مخالفان عقیدتی-سیاسی، باغیان هستند. باغیان مشروط بر این که از نظام خلافت، اعلان استقلال نکنند، دارای حقوق اولیه مدنی و اجتماعی هستند، و در درون نظام خلافت در مرتبه ای همتراز با مخالفان عقیدتی قرار می گیرند. البته مخالفان عقیدتی-سیاسی فاقد حقوق سیاسی اند.مهمترین مخالفان سیاسی، محاربان هستند. محاربان به واسطه این که خطری بنیادین برای نظام سیاسی محسوب می شوند و به کنش خشونت آمیز مسلحانه مبادرت می کنند، از کلیه حقوق مدنی، اجتماعی و سیاسی محرومند و هیچ جایگاهی در درون نظام خلافت ندارند. مقاله حاضر از روش خوانش متن -زمنیه محور برای تحلیل محتوای کتاب احکام السلطانیه بهره می برد.
ماوردی,احکام السلطانیه,نظام خلافت,مخالفان,جایگاه,حقوق مدنی,اجتماعی و سیاسی
https://andishehsiyasi.ri-khomeini.ac.ir/article_102763.html
https://andishehsiyasi.ri-khomeini.ac.ir/article_102763_08c0413bfa1e5cebadf9afa7a4e8c25c.pdf